======Henri Iᵉʳ confirme à Étampes la fondation par Amaury de Monfort du prieuré de Saint-Thomas d'Épernon====== =====Édition de 1878 par Moutié et Dion===== * Prieuré de Saint-Thomas d'Épernon * I (N°4 de la liasse). * Fondation du prieuré par Amaury de Montfort. * "Henrici regis anno XXI, confirmatio de hiis que nobis dedit Amalricus miles." * (Du 11 avril 1052 à juillet 1053.) * Quisquis fidelium ardore succensus adimplinde preceptionis evangelice, quâ cuncti divitias habentes misericorder admonentur de mammona iniquitatis facere sibi amicos a quibus cum defecerint in eterna tabernacula recipiantur, omnium necessitalibus communicare studuevit indigenlium, ut deficiens ab hujus modi amicis in mansiones excipiatur eternas; noverit se indubilanter non solum a sui receptione non esse frustrandum, sed etiam ab omnipotenti Deo se esse inter gloriosiores bcatitudinis eterne premia percepturum ((**Notes de Dion.*** — Ce préambule se retrouve mot à mot dans une charte accordée à Marmoutier, par Guillaumele Conquérant.)). * Hac igitur salubri consideratione ego Amalricus miles sollicitatus, necessarium duxi aliquid ex hiis que temporaliter accepi beneficientie munere conferre pauperibus in presenti, quod post tempus in eterna retributione centena merear multiplicatione recipere. Qnod ut probabilius fieri possit, eorum potius disposui procurare subsidia qui sunt pauperes spiritu, quorum juxta veritatis vocem regnum dinoscitur esse celorum, qui ut Xristi servitio liberius expeditiusque vacarent, propriis abrenuntiantes facultatibus voluntariam subiere paupertatem. * Igitur fratribus hiis qui, in Turonensi cenobio quod Majus Monasterium dicitur, omnipo- (t) |**2**| tenli Deo pro posse sub ALBERTO (1) abbate famulantur, quemdam locum, majorum meorum successione michi contin￾gintem, in Carnotensi page situm, nomine Seineurtem in honore Sancte Trinitatis constructum, cum omnibus sibi sub￾jectis rebus, quas dedimus, vel quas dienceps per nos vel per alios in jus ipsius loci divina pietas transfcrre voluerit, volun￾tale et assensu auctoritatis mee conjugis nomine BERTREDIS, nec non et filiorum meorum Simonis videlicet atque Mainerii, et concedens annuo, et annuens concedo jure perpetuo possi￾dendum, quatenus eorum qui elemosinis divine majestati pla￾cuerunt, mereamur adjungi consortio. Ut autem quantitatis sive intogritatis earumdem rerum quas jam prefato loco contu￾limus omnis propellatur ambigaitas, earum nomina huic scripto inserere jussimus. Id est ecolesiam de Olmetis (2) cum omni integritate et ecclesiamde Proeis (3) simililer cum omni inte￾gritate; nec non et casam ecclesie de Hilmaretis(4), et casam ecclesie de Gaserenco et casam ecclesie de Raimboleto, et quidquid respicit ad villam cui Seineurtis (5) nomen est infra flumen quod vocatur Tahu (6), cum vineis, pratis, molendinis, (Il L'abbé Albert était d'une puissante famillede la Beauté.D'abord chanoine de Chartres, il avait espéré, en 1028, devenir évêque de cette ville; mais son concurrent Thierry l'ayant emporté, il renonça à son canonicat et se retira à Marmoutier. Devenu abbé en 1033, il gouverna pendant trente ans cette immense congrégation qu'il augmenta encore par la fondation de nombreux prieurés. (2) Ormoy, canton de Nogent.le-Roi. Les pouillés du diocèse de Chartres iudiqurntquecette cure était à la collation du prieurd'Epernon. Il disposait égalementde celles de Itambouillet, de Gazeran, de Hanches, d'Hermerny, de llucsmes, maintenant Villiers-le-Morhîers,et de Curet, maintenant Grandchamp. (A. D.) (3) Prenais, commune du canton de Nogent-le-Roi. (4) Hermeray, commune du canton de Rambouillet, contiguë à celle d'Epernon. (5) La terre et la maison de Seincourt avec l'église, un moulin, un étang, etc., ne peut être que l'enclos du prieuré dont le nom rempli1ça bientôt l'ancienne dénomination (A. D.) (6) Une carte du dix-huitième sièc:e, aux archives d |**3**| terris cultis et inculLis,servis et ancillis qui inibi commorantur et qui ad eumdem locum pertinent preterea unum stagnum et unum alnetum; nec non et decimam mearum equarum et decimam recte redebitionis cujuscumque rei que de Sparrone castro exire videtur. Attare vero de Gaseranco et allare de Raimboleto cum medietate ville de Proeis post meum a seculo discessum eodem loco delegandoconfero jure perpetuo possi￾denda, annuenlibus meis filiis Simonevidelicet atque Mainerio. Et quidquid jam sepe dicte loco tribuo liberum ab omni consue￾tudine exactionisvel vicarie sen ecterorum vectigalium facio; ita ut ab hodierna die nullus judex publions, vel quilibet ex judiciaria potestate infra hujus loci potestatem, ad causas au￾diendas, vel freda exigenda, aut mansiones faciendas, aut homines ipsius loci distringendos, aut fidejussores tollendos, nec ullas redibilionesaut illicitasoccasiones requirendas, nostris nec futuris temporibus ingredi audeat; sed sine ulla vel mea vel cujusquam successorum meorum contradictione liceat supradicte congregationi Sancti Martini Majoris Monasterii, suisque successoribus cum abbalibus qui eis pro tempore preerunt, predictum locum cum omnibus sibi subjectisrebus sub suc tuitionis defensione jure perpetuo possidere, et quid￾quid inde agendum decreverint potestatem habeant faciendi, or￾dinandiret qualitercumque eis placuerit, meliusque visum tue￾ritdisponendi, tam presentibus quam futuris temporibus. Et ut hec nostre elemosine testamentum, per cuncta annorum curri￾cula vigoremperpetuitatis obtinendo ab omnibus credatur atque diligentius conservetur, HENRICUS, divina ordinante provi￾dentia rex Francorum augustus, per nostramdeprecationemsua auctoritate firmavit el sue dignitatis sigillo consignare fecit, nec non et fldelibus suis quorum nomina subscripta sunt corrobo￾randum tradidit. Si quis autem, quod absit, ex heredibus nostris vel alia qnelibet cujuscumqueordinis et potestatis per￾sona, diabolice suggestionisinstinctu, huic elemosinetestamento |**4**| justicia convictus, oblinere non valeat, et regi qui pro tempore fucrit auri libras dccem coactus exolvat. SIGNUM H. GLORIOSLSSIMIREGIS (1). S. Ainrici regis. S. Amalrici. S. Simonis, filü ejus. S. Mai￾nerii, filii cjus. S. 'fctbaldi, comilis (2). S. Odonis, fratris regis (3). S. Galeranni, comilis (4). S. Hescelini Parisiace urbis episcopi (5). S. Guazonis de Drocis (6,. S. Nivardi de Monteforti (7). S. Hervei de Galerdone (8 S. Avisgodi (9). S. Gualtcrii de Vileta (10). S. Radulfi de Vachereta (11), (1) Cetie formule était en lettres grêles de Om05 de hauteur; la lettreH remplace le monogramme HENKICUS. Deux colonnes, l'une de onze noms, l'autre Je quatre, étaient placées sur les côtés; la seconde, qui doit être mise en tète comme contenant les noms les plus importants, commençait deux lignes plus haut niquel'autre. Au bas du monogramme était la signature du notaire, en lettres grêles de ÛmO4, avec Ies traces d'un sceau plaqué; la dernière ligue était occupée par la date. (2) Tbibaut, comledeChartres.de 1037 à 1080. (3) Eudes, frère du roi, mort sans postérité vers 1054. (4) Galeran, comte de Moulan, de 1032 à 1069. (5jHescelin fut é\êquede Paris, de 1016 à 1019. Son nom doit Egarer ici par erreur. Pendant tout le règne d'Henri ce siège fut occupé par Imbert de Vergy, de 1030 à 1060. (6) Gastonde Dreux, chef de la famille desseigneurs de Château neuf￾en-Thimerais. (7) Nivard de Montfort fut probablementle grand-père de Nivard, seigneur de Soptcuil, en t098 et 1123. (8) Hervé de Gallardon était fils d'Albert ou Herbert, snigneur de Gallardon au milieu du onzième siècle, et de Hotrude, que l'on a tout lieu de croire fille do Geoffroy, vicomte de Châteauduo,qui construisit le château de Gallardon, vers 1020. (9) ProbablementAvesgaud,père de Germondet grand-père de Alai￾nier qui fonda, vers 1100, le prieuré de Maintenon. Les seigneurs de M